FİDAN DİKİM YAPILIRKEN

Fidanlar, sonbaharda yaprak dökümü ile ilkbaharda ağaçlara su yürümeye başlamasına kadar geçen devrede dikilir. En iyisi de kışı yumuşak geçen yerlerde sonbaharda, kışı sert geçen yerlerde ise erken ilkbaharda dikmektir. Fidanlar, ilkbaharda gövdelerine su yürümeden yerlerine dikilmiş olmalıdır.

Hava şartlarının normalinden iyi gitmesinden dolayı fidan dikimi için en uygun dönemin ve özellikle sahil kesiminde şartların daha iyi olduğu görülmektedir. Ancak tüm şartlara rağmen fidan dikiminin mutlaka bilinçli yapılması gerekir. Fidan dikimi ile ilgilenenlerin veya bahçe oluşturacak olanların Tarım ve Orman Bakanlığında çalışan, serbest olarak mesleklerini icra eden veya diğer kamu kurum ve kuruluşlardaki ziraat mühendislerinden bilgi almaları doğru olacaktır. Konuya dair kitap ve dergilerden de faydalanılması önemli katkı sağlayacaktır. Geleneksel usuller yerine modern tarım uygulamaları yapılarak kısa sürede avantajlar sağlanmaya çalışılmalıdır.
Gelişi güzel dikilen fidanlar ekonomik olarak kâr yerine zarar getirir. Oluşturulan bahçe ve bu bahçe topraklarının analizi ile kullanılacak gübre ve minerallerin belirlenmesi önemli bir başlangıçtır. Bölgemizde Trabzon Büyükşehir Belediyesinde uygun şartlarda toprak analizlerinin yaptırılabilir olmasının avantajlarını kullanmalıyız. Başlangıçta ifade ettiğimiz gibi emeklerin boşa çıkmaması için mutlaka fidan dikimi konusunda eğitimli ve deneyimli kişilerin bilgisine başvurulmalıdır.

FİDAN DİKİMİNDE YAPILACAK UFAK HATALAR BÜYÜK KAYIPLARA YOL AÇABİLİR
Uzmanlara göre, meyve bahçesi veya diğer ağaçlandırma türlerinde en önemli aşama fidan dikimidir. Fidan dikiminde yapılacak hatalar büyük kayıplara yol açacaktır. İyi ve kaliteli bir fidan seçimi ile başlayan süreç fidanın taşınması, dikim zamanı, dikim budaması ve fidan dikimi sırasında dikkat edilecek noktalar vardır. Çiftçilerimiz fidanlarını alırken toprakta gömüde olmasını ve fidanları görerek alması uygun olacaktır. Eğer fidan alınan yer uzak bir yerse fidanı götürürken çok dikkat edilmelidir. Alınan fidanların köklerinin kurumaması için kök kısımları iyice sarılmalı, rüzgâr ve güneşe karşı sıkıca korunmalıdır. Dikilecek yere getirilen fidanlar hemen dikilmeyecekse hendekleme yapılmalı, kesinlikle güneşe maruz bırakılmamalıdır. Çünkü çıplak kökler güneş ve kuru havaya maruz kaldıklarında çok çabuk kururlar. Dikim esnasında fidanlar açıkta bekletilmemeli, hendeklendikleri yerden alındıktan sonra hemen dikilmesine özen gösterilmelidir.

DİKİLEN FİDANLARIN MUTLAKA DİKİM BUDAMASI YAPILMASI GEREKİR
Yine uzmanlar, meyve fidanları dikimden önce mutlaka dikim budamasına tabii tutulması gerektiğini, dikim budamasının amacının fidanların söküm sırasında zedelenen, ezilen, kopan kök kısımlarını kökün sağlam yerinden kesmek, birbiri üzerine binen kökleri ayıklamak olduğunun önemini belirtmişlerdir. Budamaya uygun olarak ağacın tacı ile kökü arasındaki dengeyi bozmamak için taç kısmından bir kısım dallar azaltılır. Bu şekilde dalların uçlarında bulunan ve daha erken uyanan gözler kesilmiş olur ki, bu ağacın uyanmasını geciktirir ve fidanın tutumunu kolaylaştırır. Dikim budaması yapılmayan fidanlar ilkbaharda gövde ve gözlerde toplanan besin maddelerinin yardımıyla çabucak sürer. Fakat sonradan kök henüz sürgün ve yaprakların su ihtiyacını karşılayamadığından kurumaya başlar.

Bu ve bunun gibi uyarıların detaylarını bizzat uzman ziraat mühendisleri ile görüşerek öğrenmeniz sağlıklı bir bahçe oluşturmanıza yardımcı olacaktır. Mevsiminde yapılan doğru işlerle yüksek verim ve ürün artışı sağlanır.

Sebahattin YAZICI

Belediye Tarımsal Hizmetler Müdürü