KURBAN KESİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Kurban, sağlık ve dini şartlara uygun ideal bir kurbanlık seçimiyle başlar. Daha sonra sağlık ve çevre şartlarına uyularak kesilmesiyle devam eder. Kurban kesimleri mezbahalar, belediyelerce belirlenen kesim yerleri, özel kesimhaneler ve hususi kesim yerlerinde yapılmalıdır.Kesimler hijyenik bir ortamda, hayvana eziyet edilmeden, ehil insanlar tarafından gerçekleştirilmelidir. Kurban kesimi sonrasın da yine çevre temizliğine dikkat edilmeli, atıklar usulüne uygun bertaraf edilmelidir. Bu sürecin tamamında gıda güvenliği ve halk sağlığı teminine dikkat edilmelidir. Kurbanlıkların etinin ve sakatatının yanında ülkemiz ekonomisine önemli katkı sağlayan derilerinin de ziyan edilmeden çıkarılması gerekmektedir. Ayrıca kesim yapıldıktan sonra kulak küpeleri atılmamalı ve bunlar il ve ilçe tarım müdürlüklerine teslim edilmelidir. Çünkü hayvan varlığımızın ne kadar azaldığı, hangi ilimiz ve işletmelerden eksildiğinin bilinmesi yanında önümüzdeki yıllarda hastalıklarla mücadelede kullanılacak aşı ve benzeri uygulamaların planlanmasında çok önemlidir.
Hiç unutmamak gerekir ki et ve et ürünleri bakterilerin çoğalmaları için son derece uygun bir ortam niteliğindedir. Bu nedenle, kesim, yüzüm ve saklama sırasında hastalık yapan mikroorganizmaların ete bulaşmasının önlenmesi, ette mevcut mikroorganizma sayısını azaltmak ve toksin salgılamalarını engellemek için;
Kesim, yüzüm ve eti parçalama işlemleri serin bir yerde titizlikle yapılmalıdır. Mide ve bağırsak içeriği görünebilir bir şekilde ete bulaşmışsa, kan pıhtısı veya fazla miktarda kir var ise gövde makul ölçüde yıkanmalıdır. Bunun dışında mümkün olduğunca gövdeyi yıkamaktan kaçınılmalıdır ve unutulmamalıdır ki yıkama ile görünebilir kirler temizlenebilir ancak mikropları bertaraf edilemez.
Kesim ve yüzme işlemleri sırasında kan pıhtılaşmaması, etin renginin normal olmaması, göğüs kafesinde inci gibi oluşumlar olması gibi anormal bir durumla karşılaşıldığında vakit geçirilmeden görevli veya bir veteriner hekim çağrılmalıdır. Böylelikle kist hidatid, şarbon, sarılık, sistiserkoz ve sarkosporidoz gibi hayvanlardan insanlara geçen(zoonoz) hastalıkların teşhisi yapılabilir.
İç organlar kesimden sonra en geç 30 dakika içinde çıkarılmalıdır. İç organların çıkarılması geciktirilirse işkembe ve bağırsak gazlarını kokusu ete geçebilir ve ayrıca işkembe ve bağırsakta bulunan mikropların etkisi ile etin ısısı yükselebilir ve dolayısıyla etin rengi solar ve sulu bir hal alır. Bu ise etin dayanma süresini azaltır.
Yenilmeyen iç organlar usulüne uygun bir şekilde imha edilmeli veya derin çukurlara gömülmelidir. Gömme işlemini yaparken çukura atılan organların kedi, köpek gibi hayvanların çıkaramayacağı derinlikte olmasına, atılan organların üzerine sönmemiş kireç dökülmesine dikkat edilmelidir. Böylelikle birçok zoonoz karakterdeki hastalığın bertaraf edildiği unutulmamalıdır. Hastalık taşıyan iç organların(karaciğer ve akciğer gibi) köpek ve kedilere verilmemesi gerekir. Bütün bunlar usulüne uygun bir şekilde imha edilmeli veya derin çukurlara gömülmelidir.
Veteriner Hekim
Sebahattin Yazıcı